Vajinal kesi (Epizyotomi)
Doğumun ikinci evresinin sonlarına doğru yani bebek çıkarken, vajinal çıkışı genişletmek amacı ile yapılan kesi işlemine vajinal kesi (epizyotomi ya da perineotomi) denir. Epizyotomi uygulamasının ilk kez doğumu kolaylaştırmak amacıyla 1742’de İrlandalı bir ebe olan Sir Fielding Ould tarafından yapıldığı bilinmektedir. Daha sonraki yıllarda epizyotominin özellikle pelvik taban hasarını ve perine yırtıklarını önlediği öne sürülerek her doğumda yapılması önerilmiştir. Özellikle ilk doğumlarda yıllarca rutin olarak epizyotomi uygulaması yapılmıştır.
Ancak günümüzde; yapılan bilimsel çalışmalar, epizyotominin, yırtıkları çok da engellemediği ve yırtılma olmasın diye yapılan kesinin kendisinin daha zor iyileştiğini ve daha derin yırtıklara sebep olabildiğini gösterdiği için rutin uygulamadan vazgeçildi. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerisi de aynı şekilde, epizyotominin yararından çok zararının olması nedeni ile rutin olarak kullanılmaması yönündedir. Dolayısıyla, her doğumda değil yalnızca bebeğin çıkımı sırasında, daha fazla yırtığa sebep olabileceğinin düşünüldüğü durumlarda uygulanmaktadır. Dolayısıyla, epizyotomi kararı, bebek doğarken, verilebilecek bir karardır. Vajinal kesi, her doğumda değil, yalnızca gerekli olduğunun düşünüldüğü doğumlarda uygulanmaktadır.
Doğum esnasında vajinal kesi kararı verildiyse, öncelikle kesi uygulanacak bölge uyuşturulmaktadır. Daha sonra vajinal kesi yapılmaktadır. Bebek doğduktan sonra da, bu kesi dikilmektedir. Genellikle dikme işlemi sırasında kendiliğinden eriyen dikişler kullanıldığı için daha sonrasında dikişlerin alınmasına gerek yoktur. Bu bölge bir süre sonra kendiliğinden iyileşmektedir.